Verplichte kost in elke opleiding verandermanagement: de vijf veranderkleuren van De Caluwé en Vermaak. De eerste publicatie komt uit de vorige eeuw. Dus je zou kunnen denken dat de theorie achterhaald is. Niets is minder waar. Hun theorie blijft toepasbaar bij veranderingen.

Voor degene die het niet kent, volgen hier de kleuren met hun betekenis. Hierboven zie je trouwens mijn profiel. In de eerste kolom zie hoe ik scoor per kleur. In de kolom ernaast wat mensen die de vragenlijst hebben ingevuld gemiddeld scoren. Een afwijking van vijf of meer geeft een relevante voorkeur aan (+) of een allergie (-). Bij mij zie je een voorkeur voor wit en een allergie op blauw.

Geel gaat over belangen en macht. Veranderen gaat via onderhandelen en machtsvorming. De uitkomst van een verandertraject is van te voren lastig te voorspellen omdat je afhankelijk bent van de macht en invloed van groepen/partijen. Draagvlak creëren en de neuzen dezelfde kant op krijgen is iets wat je bij deze kleur veel doet.

Blauw gaat over het vooraf formuleren van het resultaat en het doel. En dan via een stappenplan van A naar B gaan. Die stappen monitor je en als het nodig is, stuur je bij. Het gaat om het rationeel ontwerpen en implementeren van verandering. Projectmatig werken past bij deze veranderaanpak.

Rood gaat over mensen meenemen in de verandering door ze te prikkelen (belonen of straffen). Vooraf kun je de uitkomst van de verandering niet garanderen. Die uitkomst kan ook wijzigen tijdens het proces dat je samen doorloopt.

Groen gaat over hoe je door te leren de verandering tot stand brengt. Je creëert leersituaties. De uitkomst van een verandertraject is lastig te voorspellen. En het kost veel tijd en gaat met vallen en opstaan. Er is veel interactie tussen de veranderaar en de groep.

Wit is de vijfde kleur en gaat over de natuurlijke wens van mensen om te veranderen. De weg hoe te veranderen ontstaat door de eigen energie van mensen. Daar past geen planning bij of sturing. De verandering is ook niet te beheersen. Je kunt het wel faciliteren of bemoeilijken. Zelforganisatie past sterkt bij deze veranderaanpak. Een crisis zie je als veranderaar als kans, omdat er veel energie vrijkomt.

De veranderkleuren zijn in mijn ogen verplichte kost voor iedereen die veranderen serieus neemt. Om te beginnen met je eigen voorkeur en allergiën. Om vervolgens de kleuren los te laten op de verandering die je voor ogen staat. Dus lees je dit voor het eerst, dan is er werk aan de winkel. En ook ken je de theorie al, dan is het goed om de kennis nog eens op te halen. Kijk maar eens hier. En hier vind je de laatste (Engelstalige) publicatie uit 2018 over de veranderkleuren.

‍